Vai trò của Viện kiểm sát trong xét xử vụ án hình sự

Tại Điều 91 BLTTHS năm 1988 đã quy định về vai trò của Viện Kiểm sát (VKS) trong việc khởi tố vụ án hình sự, nhưng Điều luật này vẫn chưa quy định được cụ thể rõ ràng và đầy đủ về thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong khởi tố vụ án hình sự. Kế thừa và phát triển quy định trên, BLTTHS năm 2003 đã có những sửa đổi, bổ sung quy định chi tiết hơn về vai trò của VKS trong việc khởi tố vụ án hình sự, đó là tại Điều 109 BLTTHS năm 2003 đã quy định vai trò của VKS trong việc khởi tố vụ án hình sự nhằm bảo đảm mọi tội phạm được phát hiện đều phải được khởi tố, việc khởi tố vụ án phải có căn cứ và hợp pháp. Khởi tố vụ án hình sự là giai đoạn tiền tố tụng, theo đó các cơ quan có thẩm quyền khởi tố xác định hành vi phạm tội và người phạm tội... do đó đòi hỏi các cơ quan này phải tuân thủ đúng các trình tự thủ tục do pháp luật quy định nhằm khởi tố vụ án được chính xác và có căn cứ. Trên thực tế cũng đã xảy ra trường hợp khởi tố vụ án hình sự không có căn cứ do không tuân thủ các quy định của pháp luật, cụ thể là việc ra quyết định khởi tố vụ án trong khi chưa xác minh, xử lý chính xác các tin báo. Quyết định khởi tố vụ án hình sự được coi là có căn cứ và hợp pháp phải thỏa mãn những quy định tại Điều 104 BLTTHS, đó là việc xác định có dấu hiệu của tội phạm để ra quyết định khởi tố được chính xác. Để bảo đảm việc khởi tố có căn cứ và hợp pháp thì VKS cũng đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, đó là việc các cơ quan được giao thẩm quyền tiến hành một số hoạt động điều tra phải gửi ngay quyết định khởi tố vụ án cho VKS trong vòng 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố để VKS kiểm sát việc khởi tố. Bên cạnh đó tại khoản 2 Điều 109 BLTTHS năm 2003 cũng quy định thẩm quyền của VKS trong việc phê chuẩn hoặc hủy bỏ quyết định khởi tố, đó là: Trong trường hợp quyết định khởi tố vụ án hình sự của các cơ quan có thẩm quyền khởi tố không có căn cứ hoặc không đúng thẩm quyền thì VKS có quyền ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự đó. Đối với quyết định khởi tố vụ án hình sự của Hội đồng xét xử thì VKS có quyền kháng nghị theo thủ tục luật định lên Tòa án cấp trên. Ngoài ra, vai trò của VKS còn được thể hiện thông qua việc kiểm sát việc tuân theo pháp luật của các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra ban đầu đó là việc VKS có quyền hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của các cơ quan này nếu thấy không có căn cứ và ra quyết định khởi tố vụ án, giao cho cơ quan điều tra mở cuộc điều tra. Với vai trò quan trọng của VKS trong việc kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc khởi tố vụ án hình sự trên đây sẽ góp phần nâng cao trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền điều tra khi tiến hành ra quyết định khởi tố vụ án hình sự nhằm bảo đảm sự công bằng, khách quan và đúng luật, bảo đảm mọi hành vi phạm tội đều bị phát hiện và xử lý, tránh tình trạng xử oan người vô tội.

Title:	Vai trò của Viện kiểm sát trong xét xử vụ án hình sự
Authors:	Tôn, Thiện Phương
Keywords:	Luật hình sự Pháp luật Viện Kiểm sát Việt Nam
Issue Date:	2002
Publisher:	Đại học quốc gia Hà nội
Citation:	83 tr.
URI:	http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/11884
Appears in Collections:	Luận văn - Luận án (LIC) Luận văn - Luận án (LIC)